Intermonasteriële samenwerking is bijna zo oud als de monasteria zelf. Deze samenwerking heeft door de eeuwen heen verschillende vormen aangenomen. Eén van de oudste vormen is het elkaar informeren over het wel en wee van de gemeenschappen om met elkaar mee te kunnen leven en elkaar te steunen in gebed. In de Middeleeuwen worden monniken uitgezonden om belangrijke wetenschappelijke, spirituele of liturgische teksten te kopiëren. Monniken en monialen kunnen uitgezonden worden om een andere gemeenschap te helpen.
Na het Tweede Vaticaans Concilie is de intermonasteriële samenwerking intensiever geworden. Dit heeft verschillende oorzaken. Aan de ene kant brengen de hervormingen, op gang gebracht door dit Concilie, grote opgaven met zich mee, zoals bijvoorbeeld de hervorming van de liturgie. Het zingen van de liturgie in de volkstaal wordt toegestaan, maar er is nog nauwelijks iets vertaald of gecomponeerd.
Anderzijds is er na het Tweede Vaticaans Concilie door veranderde kerkelijke wetgeving ook meer mogelijkheid voor intermonasteriële samenwerking.
In Nederland en Vlaanderen wordt er door de monasteria op verschillende terreinen met elkaar samengewerkt. Onder verantwoordelijkheid van de gezamenlijke oversten bestaan er samenwerkingsverbanden op het terrein van de liturgie, de vorming en de bibliotheken. Verder vindt het tijdschrift “De Kovel” zijn wortels binnen dit samenwerkingsverband. Onze regio maakt ook deel uit van de wereldwijde MID/DIM, een samenwerking die meewerkt aan de interreligieuze dialoog vanuit monastiek oogpunt.
Oversten-vergadering en curatorium
De oversten-vergadering is een vrij initiatief tussen de verschillende takken van de benedictijner traditie in de Lage Landen, begonnen in de jaren zestig, zonder verdere juridische implicaties. De oversten van benedictijner- en cisterciënzerkloosters komen eens per jaar enkele dagen samen, voor studiedagen en overleg. Aanvankelijk gebeurde dit steeds in de abdij van Westmalle. Van daaruit ontstond ook de naam van deze samenwerking; “het Westmalle-verband”
Uit hun midden kiezen zij een zogenaamd curatorium bestaande uit vier leden, dat als “Dagelijks Bestuur” fungeert. Dit curatorium verzorgt de jaarlijkse studiedagen, zoeken een thema en inleider, bereidt de vergadering voor en organiseert het geheel van deze bijeenkomsten.
De verantwoordelijkheid van het geheel aan samenwerkingsverbanden berust bij de gezamenlijke oversten-vergadering.
Secretariaat
Abdij Koningsoord
t.a.v. Zr. Margareth
Johannahoeveweg 79
NL-6816 VG Arnhem
Tel. 00 31 (026) 446 48 86
email: zr.margareth@koningsoord.org